Op donderdag 25 april verschijnt het eerste zelfhulpboek voor kinderen die een broertje of zusje zijn verloren. Met deze aanpak kunnen kinderen hun verdriet aangaan en zijn ze niet alleen in hun verwerkingsproces.
Kinderpsycholoog Carine Kappeyne van de Coppello maakte het zelfhulpboek om kinderen van een overleden broertje of zusje te laten zien dat hun emoties en gevoelens er ook mogen zijn. Want vaak beschermen deze kinderen hun ouders voor hun eigen verdriet omdat papa en mama het al zo moeilijk hebben. “Het mooie van dit zelfhulpboek is dat kinderen er alleen in kunnen werken, maar ook samen met hun ouders”.
Muisje Matsie
Het eerste exemplaar van het zelfhulpboek wordt op donderdag 25 april uitgereikt aan Jullian (8) op OBS De Spaarneschool in Spaarndam. Julian verloor heel plotseling zijn broertje Florian. In “De dag dat alles anders werd” maak je kennis met muisje Matsie, die wordt geconfronteerd met de dood van zijn broertje Morris. Hij neemt kinderen mee op reis door de wereld van rouw en herstel. Door zijn ogen ervaren ze hoe het is om een broer of zus te verliezen en hoe ze daar mee om kunnen gaan. Ook staan er creatieve opdrachten in. “Kinderen gebruiken niet altijd woorden om hun emoties te laten zien”, aldus de kinderpsycholoog. “Hun gedrag en creatieve uitingen zeggen vaak veel meer over hoe ze zich voelen.”
Taboe op dood
Volgens kinderpsycholoog Carine zijn kinderen gebaat bij duidelijkheid over de dood. “Het is belangrijk om het woord ‘dood’ gewoon uit te spreken want dat is precies wat het is”, benadrukt Carine. “Dood is niet meer ademenen, het hart is gestopt met kloppen, je eet en drinkt niet meer en kan niet meer voelen. Volwassenen hebben moeite om het woord dood te gebruiken omdat ze hun kind willen beschermen tegen de hardheid van het leven. Ze zeggen dan bijvoorbeeld dat het kind slaapt en niet meer wakker wordt. Of dat het op reis is. Maar dat zorgt onbedoeld voor misverstanden en angst. Kinderen durven bijvoorbeeld niet meer te slapen omdat ze bang zijn om ook niet meer wakker te worden of blijven wachten tot hun broertje of zusje terugkomt van de reis.”
Kringgesprekken
OBS De Spaarneschool in Spaarndam heeft ervaring met kinderen die een broertje of zusje verloren zijn. Leerkracht Aron Neijmeijer maakte het dit jaar nog mee in zijn klas. Hij vindt het belangrijk om een veilige ruimte te creëren waarbij het kind zijn of haar verhaal kwijt kan als daar behoefte aan is. Ook praat hij in kringgesprekken met zijn klas over de dood. “We draaien er niet omheen”. zegt hij. “Dood hoort bij het leven. Gaandeweg de gesprekken zie je dat steeds meer kinderen zich gaan inleven in hun klasgenootje. Ze denken bijvoorbeeld terug aan hun hond of oma die is overleden en vertellen daarover. Die openheid zorgt ervoor dat het rouwende kind zich gezien en gesteund voelt.”
Nooit Voorbij
Het zelfhulpboek is een initiatief van Stichting Nooit Voorbij, dat ouders en kinderen met een overleden kind, broertje of zusje begeleidt en steunt in hun rouwproces. Het boek is hier beschikbaar.